“De Buurtsuper begeleidt op een verfrissende manier processen die de verbetering van buurten of wijken tot doel hebben. Buurtsuper ziet een enorme lokale kracht van bewoners, ondernemers en overheden die in een buurt structurele verbeteringen kunnen brengen.”
Dit lezen we op de website van Buurtsuper, maar wat betekent het eigenlijk? We praten erover met Michiel Groothoff.
Dag Michiel! Wie ben jij eigenlijk?
’Ik kom oorspronkelijk uit Friesland en ben mijn studententijd in Rotterdam terecht gekomen. Als architect-in-opleiding verdiende ik wat bij door rondleidingen te geven – groepen mensen langs de architectuur van de stad voeren. Zo is Rotterdam onder mijn huid gekropen.’
Na je afstuderen ben je begonnen met de Buurtsuper?
‘Niet helemaal. Na mijn afstuderen ben direct gaan werken als architect. Ik heb in die tijd bij verschillende bureaus gewerkt. Op een gegeven moment zat de tijd niet echt mee: door de crisis namen de vacatures af, dus ik werd op die manier een beetje ‘gedwongen’ in de richting van een eigen bureau. Wel was het zo dat ik een duidelijke rol voor de architect in deze tijd zag: niet alleen maar mooie dingen ontwerpen, maar ook een sociale component toevoegen. Juist in wijken als deze kun je dan iets betekenen.’
Dat heb je met de Buurtsuper gedaan?
‘We hebben een project uitgevoerd dat draaide om ‘begeleid solliciteren’, hier in ZOHO/Agniesebuurt. In 2014 werden wij gevraagd een analyse te maken naar het functioneren van de Teilingerstraat. Er hangen veel jongeren op en rondom de Teilingerstraat. Uit gesprekken met bewoners bleek dat dat een probleem vormde. Kijk, mijn opvatting van het beroep architect is: je zoekt naar oplossingen voor een probleem dat zich aandient. We zijn met de jongeren gaan praten, en wat merk je dan? Ze willen daar niet zijn, alleen ze kunnen niets vinden – het ontbreekt aan handreikingen, aan motivatie, het zijn gedesillusioneerde jongeren.’
Hoe pak je zoiets dan aan?
‘Nou ja, allereerst moet je wel weten waar je mee bezig bent. Je wilt de desillusie niet nog groter maken. Na de gesprekken hebben we een plan geschreven. We hebben expliciet naar lokale partners gezocht – de lokale Rabobank, jeugdbescherming, gebiedscommissie, etc. Daar is uiteindelijk financiering uit voortgekomen. Waar wij zelf natuurlijk ook onderdeel van waren: je bent tenslotte geen vrijwilliger, je levert een dienst.
Ik vind het uiteindelijk een geslaagd project geworden. Het was aanvankelijk niet eenvoudig om de jongeren te bereiken, maar we hadden tenslotte 24 deelnemers. Van hen heeft bijna de helft een baan of stage gevonden binnen een half jaar.’
Toch – je blijft architect. Je zult ook beeldende projecten willen uitvoeren?
‘Dat is ons plan voor de Teilingerstraat. Onze visie: een heel mooie straat, momenteel een doorgangsgebied en geen verblijfsgebied. Terwijl er wel veel mensen aan wonen. We proberen dat te transformeren naar een verblijfsgebied. We zien de straat als een verbindende schakel tussen Zomerhofkwartier, de woonwijk en het scholencluster. Dat contrasteert flink met hoe de Agniesebuurt en de Teilingerstraat op dit moment worden ervaren. Partijen als Havensteder, maar ook bewoners zien de wijk als een driedeling met Teilingerstraat en Hofpleinlijn als scheidingen. Het zijn geen scheidingen, net als de Hofpleinlijn is de straat een verbindende schakel!
We hebben een maquette gemaakt van de Teilingerstraat, bij wijze van inspirerend toekomstbeeld en als communicatiemiddel. Met behulp van die maquette willen we in gesprek met onder andere bewoners om zo de buurt te bereiken. De Agniesebuurt is in onze ogen een unieke wijk in Noord. Mensen wonen er lang en hebben een verbintenis met die wijk. Wij denken dat we het gevoel van ‘ik voel me thuis in mijn wijk’ kunnen versterken en dat kan een kantelpunt voor de buurt zijn. Een goede inrichting van straten en pleinen waar de bewoner zich in herkent wordt beter gebruikt en ervaren. In de Agniesebuurt wordt de komende tijd op veel plekken aan de buitenruimte gewerkt. Daarmee dient zich een perfect moment aan waarmee dat kantelpunt kan worden bereikt.
Om een gesprek op gang te brengen moet je ervoor zorgen dat bewoners de maquette zien én op de Teilingerstraat zijn. Zo voorkom je dat het praten over toekomstplannen voor hen te abstract blijft. Idealiter koppel je het moment voor zo’n gesprek aan een evenement – binnen of buiten. Dit maakt het laagdrempelig. Soms proberen we aansluiting te vinden op bestaande initiatieven. Open ZOHO was zo’n moment. Soms moet je het zelf organiseren. Dat is een moment om de bewoners uit te nodigen. ‘
Waarom nou eigenlijk precies de Teilingerstraat?
‘Ik gaf al rondleidingen over de Hofpleinlijn toen die net uit dienst was, toen mocht je daarop lopen en heb ik rondleidingen gegeven in de Agniesebuurt. Ik zag toen al dat de Teilingerstraat een heel bijzondere straat is waar heel veel al goed is, maar waar volgens mij met een paar ingrepen een enorme winst te behalen valt. ‘